‘Ik probeer niet zo kritisch te zijn tegen m’n stiefzoon van acht, maar ik erger me zo aan hoe hij smakt en met zijn bestek gooit aan tafel. Hoe kan ik dit veranderen, Annette?’
Deze vraag over irritaties rond tafelmanieren kreeg ik laatst van een cliënt. Er zijn heel veel stiefouders die zich ergeren over stiefkinderen die smakken, met hun mond vol praten of niet stil kunnen zitten. Deze stiefouders willen hun kinderen graag ook sociaal acceptabel gedrag meegeven.
En ze de stiefjes dus opvoeden. Maar die luisteren vaak niet. Het gevolg is: ruzie, gedoe, tranen. Wat kun je hier nu aan doen?
Een band opbouwen
Schep een band met je stiefkind! Dat is eigenlijk het antwoord op de vraag. Als je je stiefzoon leert kennen en waarderen – dan kun je beter omgaan met die minder leuke kanten.
Dan pas kun je je actief gaan bemoeien met de opvoeding. Tot die tijd: hou je in en ga hem niet terechtwijzen (dit hele verhaal geldt uiteraard ook voor stiefdochters)!
Pas als er een hechte band is, wil je stiefzoon jou een plezier doen – en netter eten. Want voor je stiefkind zijn tafelmanieren echt geen belangrijk onderwerp. En waarom zou hij z’n best doen voor jou- als jij zo kritisch, afstandelijk, streng, fel, kribbig, overgevoelig tegen hem doet?
Maar dat gesmak dan?
Maar hoe ga je nu in de tussentijd om met dat gesmak – want dat blijft toch de hamvraag, nietwaar?
1. De basisregel in stiefgezinnen
Overleg samen met je partner over de opvoeding (rustig met z’n tweetjes zonder kids erbij). Maar: laat de uitvoering aan je partner over. Laat hem/haar corrigeren. Hou je er buiten. Totdat jij en je stiefkind elkaar dus door en door kennen én mogen. Dat is dus de basis.
Om over na te denken: Welke regels willen jullie hebben nu, zijn ze duidelijk? En hoe streng houd je er aan vast? Mag een kind slordig eten als hij moe is? Ik vind van wel. Het is nu eenmaal zo: hoe flexibeler jullie zijn, hoe groter de kans op een gelukkig, succesvol stiefgezin.
2. Je stiefkind is nog maar een kind, verwacht niet te veel van hem.
Zoek eens op wat bijvoorbeeld een normale motorische ontwikkeling is. Of hoe het bij anderen is.
3. Het allerbelangrijkste: Leer je eigen emoties onder controle te houden.
Laat voor jezelf toe dat je je zo voelt. Zeg tegen jezelf daar aan tafel: ‘Ik voel irritatie nu, en dat is oké. Het mag er zijn. Het gaat weer over. Ik kies er echter voor om er niets mee te doen’.
4. Mindful luisteren
Ik wil je uitnodigen om alle irritaties en oordelen van tafel te vegen en je kind eens met een frisse heldere blik te zien. Zoals hij nu is, met al zijn zon- en schaduwkanten.
Met een nieuwsgierige, open houding kun je je stiefkind alsmaar opnieuw ontdekken. Die oprechte aandacht geeft hem vertrouwen in zichzelf – maar geeft hem ook vertrouwen in jou als stiefouder. Zo kun je bouwen aan een diepe, hechte band.
Kinderen groeien en veranderen bovendien in een razend tempo en het volgen van die ontwikkeling is misschien wel het allerleukste aan het samenleven met kinderen.
De beste manier om een band op te bouwen is om je stiefkind dus beter te leren kennen.
Hoe dan?
Nou, dat doe je door te praten, door vragen te stellen en oprecht te luisteren. Om je een eindje op weg te helpen, heb ik 50 vragen voor je. Veel plezier ermee.
50 vragen om je stiefkind beter te leren kennen
Algemene vragen:
1) Wat is je lievelingseten?
2) Wat is je lievelingsknuffel, hoe lang heb je die al?
3) Wat vind je leuk om alleen te doen?
4) Wat is je lievelingskleur?
5) Waar kijk je graag naar op tv?
6) Wat is je leukste spel om buiten te doen?
7) Waar ben je goed in?
8) Wat vind je lastig om te doen?
9) Wat is het allerleukste aan jou?
10) Welk vriendinnetje/vriendje vind je het liefst?
11) Welke kinderen in jouw klas vind je niet aardig?
12) Wat speel je op het schoolplein?
13) Wat doe je als de juf streng is?
14) Wat doe je als kinderen ruzie maken?
15) Hoe help je wel eens iemand?
16) Wat vind je mooi aan jezelf?
17) Wat is je lievelingsliedje?
18) Wat zijn je lievelingskleren?
19) Wat vind je grappig?
20) Als je beroemd was, wat zou je dan doen?
21) Wat vind je stom?
22) Wat was jouw leukste vakantie ooit en waarom?
Vragen over je stiefgezin:
23) Hoe was het voordat je ouders gingen scheiden?
24) Wat vind je ervan dat je heen en weer verhuist?
25) Wat vind je lastig aan een stiefgezin?
26) Wat is er leuk aan een stiefgezin?
27) Zou je willen dat je ouders weer bij elkaar wonen? Waarom kan dat niet?
28) Ken je andere kinderen met een stiefouder? Hoe is het daar?
29) Hoe is het voor jou om de jongste/oudste/middelste te zijn?
30) Wat doe je als je iets vergeet in het andere huis (zoals je knuffel)?
31) Wat vind je leuk om samen te doen met iedereen?
32) Wat vind je leuk om alleen met je papa/mama te doen?
33) Mis je je mama/papa wel eens als je hier bent, en wat kun je daar aan doen?
34) Wat vind je leuk aan je (stief)broers of zussen?
35) Wat zou je graag eens met mij (als stiefouder) willen doen?
36) Wat maakt je wel eens jaloers?
37) Waar droom je van?
Vragen over gevoelens:
38) Waar ben je bang voor?
39) Wat doe je als je verdrietig bent?
40) Waar word je blij van?
41) Waar word je boos van?
42) Wie kan je goed troosten als er iets is?
43) Hoe wil jij het liefst getroost worden?
44) Wat denk je als anderen ruzie maken?
45) Wat vind je eng?
46) Wat is het vrolijkste dat je weet?
47) Waar word je rustig van?
48) Waar word je druk van?
49) Waar denk je aan als je gaat slapen?
50) Wat doe je als je je gelukkig voelt?
Ik hoor graag of je wat aan deze blog had, wil je het delen in een comment onder de blog? Daar hebben we allemaal weer wat aan!
Annette van der Maarel is coach en counsellor en ondersteunt stief-, bonus en extra mama’s voor meer rust, plezier en geluk thuis. Heb jij wat extra hulp nodig? Geef je dan op voor een gratis en vrijblijvende strategiesessie van 30 minuten via Whatsapp Facetime. Wie weet, word jij uitgekozen!